Türkiye, İran, İsrail üçgeninde bir açık kaynak taramasına takılan haberler

 Türkiye, İran, İsrail üçgeninde bir açık kaynak taramasına takılan haberler

Temmuz 27, 2022 06:295dk okuma

Geçen hafta Tahran’da düzenlenen, Türkiye, Rusya ve İran Cumhurbaşkanları’nın katıldıkları Astana formatındaki Üçlü Zirve sırasında yürütülen yoğun diplomatik faaliyet sırasında, fotoğraf karelerinde karşımıza çıkan simalardan biri de Milli İstihbarat Teşkilatı Başkanı Hakan Fidan’d

Türkiye’nin istihbarat servisinin başındaki ismin Tahran’da projektörlerin altında olması, beni özellikle son iki aydır gazetelerde sıkça önümden geçen bazı haberleri hatırlamaya sevk etti. Fidan’ın yönettiği örgüt ile İran’ın isimleri birlikte geçiyordu bu haberlerde.

Bununla neyi anlatmak istiyorum? Yalnızca geçen haziran ayı ve sonuna gelmekte olduğumuz temmuz ayının gazete arşivleri süratle karıştırıldığında, MİT’in İran’ın İstanbul’da yürüttüğü bazı örtülü faaliyetlere karşı koyma anlamındaki çalışmalarını konu alan birçok haberle karşılaşılabilir. Açık kaynaklarda daha da öncesine gidilirse, küçük çapta bir külliyat da belirebilir.

Örneğin, gazetemizin 24 Haziran tarihinde Çetin Aydın imzasıyla yedi sütun üzerinden yayımlanan ikinci manşet haberi “Suikastçılara Terasta Baskın” başlığını taşıyordu. Spotta “Hürriyet’in İstanbul’daki İsrail vatandaşlarına suikast düzenlemek için İran’dan geldiği iddia edilen tetikçilerin ele geçirildiği operasyonun detaylarına ulaştığı” belirtiliyordu.

İSRAİL DIŞİŞLERİ BAKANI ANKARA’DA TÜRK İSTİHBARATI VE POLİSİNE TEŞEKKÜR EDİNCE

İlginç bir nokta, bu manşet haberin bitişiğindeki bir fotoğrafta İsrail Dışişleri Bakanı Yair Lapid’in Ankara ziyareti sırasında Türk mevkidaşı Mevlüt Çavuşoğlu ile el sıkışırken görülmesiydi.

Şimdi bu fotoğrafın çekildiği bir gün öncesine, ikisinin 23 Haziran’da birlikte düzenledikleri basın toplantısına dönelim.

Bakan Çavuşoğlu, İsrailli konuğunun yanında yaptığı açıklamada bakın neler söylüyor:

“Ülkemizde İsrail vatandaşlarına yönelik terör tehdidi konusunda Sayın Lapid ile yakın temas halindeydik. Kurumlarımız arasında sürekli istihbarat, bilgi paylaşımı gerçekleşti. Devlet Başkanı Sayın Herzog da bu hususta Sayın Cumhurbaşkanımız Erdoğan ile görüştü. Güvenlik kurumlarımız yakın işbirliği içinde çalışmayı sürdürüyorlar. Şunu söylemek isterim. Bu tür olayların ülkemizde yaşanmasına hiçbir şekilde izin veremeyiz. Ülkemiz içinde bu tür hesaplaşmalara izin vermeyiz, terör saldırılarına da izin vermemiz mümkün değildir. Bu konuda gerekli mesajlar da verilmiştir.”

Haberin Devamı

Burada Türkiye’ye gelen İsrail vatandaşlarına yönelen tehdidin öznesini telaffuz etmiyor Çavuşoğlu. İsimlendirmeyi kendisinden sonra söz alan İsrail Dışişleri Bakanı Lapid yapıyor şu sözleriyle:

“Geçtiğimiz haftalarda İsrailli vatandaşların hayatı kurtuldu. Bu da Türkiye’nin İsrail ile gerek diplomatik gerek güvenlik konularında yapmış olduğu işbirliği sayesindedir. Bugün de yayımlandığı üzere, Türk istihbaratı yakın zamanda İstanbul’da bir İran komplosunu ortaya çıkarmıştır. Bu çalışmalar devam etmektedir. Türk hükümetini bu profesyonel koordinasyon faaliyetleri için tebrik ediyoruz. Hem Türk hem İsrailli dışişleri ve istihbarat mensuplarına, polis teşkilatına şükranlarımızı sunuyorum.”

Bakan, ardından İsrail vatandaşlarına Türkiye için yapmış oldukları seyahat uyarısını değiştireceklerini söylüyor, “Türkiye bizim bir numaralı turist destinasyonlarımızdan biridir” diye konuşuyor.

Yair Lapid, bu ziyaretten bir hafta sonra 1 Temmuz tarihinde İsrail’de Başbakanlık görevini üstlenmiştir

İRAN DIŞİŞLERİ BAKANI: ‘BİZİM TÜRKİYE’YE HAYIRDAN BAŞKA TEMENNİMİZ YOK’

İran, Lapid’in bu ifadesindeki kendisine dönük tespiti ertesi günü reddetmiştir. İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Said Hatibzade, yaptığı açıklamada Lapid’in sözlerini “saçma” olarak niteleyip, “İddianın iki Müslüman ülke arasındaki ilişkileri bozmak için tasarlanmış bir senaryo” olduğunu savunmuştur.

İlginçtir ki İsrail Dışişleri Bakanı’nın Ankara’dan ayrılmasından tam dört gün sonra 27 Haziran tarihinde bu kez İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan Ankara’daydı. Türk kamuoyundaki tartışmalarda İranlı bakanın açıklamalarına daha çok Türkiye’nin Suriye’ye askeri harekâtına destek verip vermeyeceği noktasından yaklaşıldı.

Ancak kanaatimizce İran Dışişleri Bakanı’nın en hassas mesajlarından biri, konuşmasının sonunda kayda geçirdiği şu sözlerde yer alıyordu:

“Siz basın mensuplarının önünde bir kez daha vurgulamak istiyorum, İran İslam Cumhuriyeti için Türkiye’nin güvenliği, İran’ın güvenliği demektir. Bizim bölgeye, dost ve kardeş ülkeye hayırdan başka temennimiz yoktur.”

Konuk bakanın bu ifadesiyle, Suriye meselesine değinmenin yanı sıra, İran’ın örtülü faaliyetleriyle ilgili olarak Türk makamlarınca tekzip edilmeyen haberlerin, bu çerçevede bazı İranlıların gözaltına alınmış olması gibi gelişmelerin İran hakkında yarattığı olumsuz havayı da dağıtmak istediği tahmin edilebilir.

Gelgelelim İran devletinin Dışişleri dışındaki bazı birimlerinin İstanbul’daki çalışmalarının, Abdullahiyan’ın “Bizim hayırdan başka temennimiz yoktur” ifadesiyle örtüştüğünü söylemek mümkün değildir.

TAHRAN ZİRVESİ VE TÜRK-İRAN İLİŞKİLERİNDE YENİ İDDİALI HEDEFLER

Geçtiğimiz hafta salı günü (19 Temmuz) Tahran’da Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Rusya Lideri Vladimir Putin ve İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi arasındaki Astana formatındaki üçlü zirve gerçekleşti. Bu zirvede üç ülkenin liderleri yaptıkları açıklamalarda ABD’nin Suriye’de Fırat’ın doğusundan çekilmesi konusunda aynı mesajı verdiler.

Yayımlanan ortak açıklamada üç ülke arasında bunun gibi birçok başlıkta mutabakat noktaları vurgulandı. İsrail’e de göndermeler vardı bu bağlamda. Örneğin “İsrail’in, sivil altyapı dahil Suriye’deki askeri saldırılarının kınanması” ortak noktalardan biriydi.

Tahran ziyareti aynı zamanda Türkiye ile İran arasında ikili düzeyde en üst seviyedeki resmi organ  olan Yüksek Düzeyli İşbirliği Konseyi’nin yedinci toplantısına da ev sahipliği yaptı. Erdoğan ve Reisi’nin başkanlık ettikleri bu toplantı, Türkiye ile İran arasında ikili düzeydeki işbirliğinin yoğunlaştırılması konusunda da kuvvetli mesajlara sahne oldu.

Erdoğan, iki ülkenin “kararlı yürüyüşüyle” ticaret hacminin 30 milyar dolara yükseltilmesi hedefini vurguladı. Savunma sanayisi ile petrol ve doğalgaz alanında atılacak adımlarla bu sürecin hızlandırılabileceğini söyledi. Cumhurbaşkanı, Türkiye’nin savunma sanayisi alanındaki ciddi sıçramasına atıf yaparak “Bu konudaki dayanışmamızı çok ama çok önemsiyorum” dedi.

VE GEÇENLERDE AJANSLARA DÜŞEN SON BİR HABER

Geçen haftanın sonuna doğru cuma günü AA ve DHA kaynak gösterilerek birçok gazetenin web sitesinde yer alan benzer içerikteki haberlerde, İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından İsrail vatandaşlarına yönelik eylemde bulunulacağı ihbar ve tespitleri üzerine başlatılan soruşturma hakkındaki son bir gelişmeden söz ediliyordu.

Bu haberlere göre, askeri ve siyasi casusluk suçlarına yönelik soruşturma kapsamında yürütülen operasyonların ilkinde İran uyruklu beş şüpheli 17 Haziran’da gözaltına alınmış, bunlardan dördü 29 Haziran’da tutuklanmıştı.

Haberlerde, aynı soruşturma kapsamında devam eden çalışmalarda İran uyruklu üç şüphelinin daha 14 Temmuz’da gözaltına alındığı ve bu şüphelilerin de hâkimlikteki sorgularının ardından tutuklandığı (22 Temmuz) belirtiliyordu. Şüphelilerde bulunan tabancaların, susturucuların dökümü de vardı bu haberlerde.

Bakın, açık kaynakları yakından izlemek, bu ilişkilerin ne kadar zor ve karmaşık zeminlerde yürüdüğünü göstermeye yeterli olmalıdır.

Sedat Ergin

Hürriyet - 27 Temmuz 2022