Saturday, June 29, 2024

Yetkin Report - 28 Haziran 2024 - Türkiye gri listeden çıktı..

 

Gri Liste ile yitirdiğimizi bulduk, elektrik zammıyla çarpıldık

/ / Ekonomi

Hükümet Türkiye’nin Gri Listeden çıkarılmasına memnun ama listeye girmesi de AK Parti dönemindeydi. Elektrik zammıysa vatandaşı fena çarptı. (Foto: AA)

Uluslararası Mali Eylem Görev Gücünün (FATF) Türkiye’yi Gri Listeden çıkarması ile ekonomik krizden çıkış doğrultusunda yaşanan iyimserlik, birkaç saat sonra açıklanan elektrik zammıyla gölgelendi.

Gri Liste konusunda ilk açıklama FATF Genel Kurulu ve Asyalı yatırımcılarla toplantılar için Singapur’da bulunan Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’ten geldi. Şimşek, X hesabından yaptığı tek kelimelik “Başardık” mesajıyla, daha önce Türkiye’ye dışarıdan yatırımcı gelmesi önündeki engellerden biri olarak gösterdiği Gri Listeden çıkıldığını duyurdu. Resmî açıklama kısa süre sonra Türkiye’nin gerekli koşulları yerine getirdiğini duyuran FATF tarafından da yapıldı.

Elektriğe zam şoku

Ancak öğle saatlerinde Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (EPDK) tarafından yapılan elektriğe zam açıklamasıyla iyimserlik yerini tepkiye bıraktı. EPDK 1 Temmuz Pazartesi gününden geçerli olmak üzere elektrik satış fiyatına yüzde 38 zam yapıldığını ilan etti. Buna göre ayda 100 kilovatsaat tüketimi olan bir mesken abonesi ayda 207 lira 23 kuruş fatura ödeyecek. Böylece yılın ikinci yarısında zam alamayacak asgari ücretlilerin elektrik masrafı artmış oluyor.

1 Temmuz’dan itibaren doğal gaz, benzin mazot, otogaza da zam bekleniyor. Bu artışların zincirleme olarak gıdadan ulaşıma dek her alanı etkilemesi söz konusu.

Gri Listeye neden girmiştik?

Türkiye Gri Listeye daha önce 2011’de alınmış 2014’te Şimşek’in Maliye Bakanlığı döneminde çıkarılmıştı. Ancak “Kara para aklama ve terörizmin finansmanı ile mücadelede geride kaldığı” gerekçesiyle Türkiye 2021’de yeniden Gri Listeye dahil edilmişti. Bu, Erdoğan’ın Şimşek’i görevden alıp ekonomiyi damadı Berat Albayrak’a, onun görevi bırakması ardından da Lütfü Elvan’a emanet ettiği dönemlere denk geliyor.

Bu dönemler hükümetin “vergi barışı” adı altında yurtdışından getirilen paranın kaynağını sormadığı dönemlerle örtüşüyor. Aynı zamanda yaygınlaşan kripto para uygulamalarının izinin sürülememesi, kripto dolandırıcılık vakalarının artması ve gerekli düzenlemenin gecikmesi de gerekçeler arasında sayılıyor. Nitekim FATF’ın 28 Haziran’da aldığı bu karardan bir gün önce, 27 Nisan’da TBMM kripto varlıklara Sermaye Piyasası Kurulunun (SPK) izin ve denetimini öngören, uymayanlara hapis cezası getiren bir yasayı kabul etti.

Türkiye’nin Gri Listeden çıkmasında Şimşek ile aynı dönemde bakanlığa getirilen İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya döneminde uluslararası uyuşturucu çeteleri ve siber dolandırıcılık şebekeleri üzerine daha sıkı gidilmesinin de payı bulunuyor.

No comments:

Post a Comment