Yetkin Report'un "Danıştay Savcısı: İstanbul Sözleşmesi’nin feshi hukuki değil" başlıklı, 22 OCAK 2022 tarihli yazısı

 Yetkin Report'un "Danıştay Savcısı: İstanbul Sözleşmesi’nin feshi hukuki değil" başlıklı, 22 OCAK 2022 tarihli yazısı 

Türkiye ilk imzacısı olduğu İstanbul Sözleşmesi’nden Mart 2021’de Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile çekildi. Kadınların ve kırılgan grupların şiddete karşı korunması için düzenlemeler içeren sözleşme özellikle muhafazakar Ak Parti tabanı tarafından Türkiye’nin toplumsal yapısına uymadığı gerekçesiyle eleştiriliyordu. (Foto: Twitter)

Danıştay Başsavcılığı, Danıştay 10. Dairesi’nde görülen İstanbul Sözleşmesi’nden çekilme kararının iptaline ilişkin dava için Daire’ye görüş bildirdi. Görüşte, “Cumhurbaşkanı’nın sözleşmeden çekilme kararının hukuka aykırı olduğu ve iptal edilmesi gerektiği” belirtildi.

Kısa Dalga’dan Kemal Göktaş’ın haberine göre Aydın’ın Kuşadası ilçesinde yaşayan avukat Lalezar Nergiz ve 12 kadın adına açılan davada görüşünü ileten Danıştay Savcısı Elmas Mucukgil, İstanbul Sözleşmesi’nden Cumhurbaşkanı kararı ile çıkılmasının hukuka aykırı olduğunu belirterek, kararın iptal edilmesi yönünde görüş bildirdi.

Danıştay Başsavcılığı adına Danıştay 10. Dairesi’ne gönderilen 6 Ocak 2022 tarihli Başsavcılık görüşünde Savcı Mucukgil, feshe dayanak gösterilen cumhurbaşkanı kararnamesinde cumhurbaşkanına açık bir yetki verilmediğini kaydederek, “Sözleşmenin feshedilmesine ilişkin olarak verilen Cumhurbaşkanı Kararı’nda hukuka uyarlık bulunmamıştır. Kararın iptali gerektiği düşünülmektedir”dedi.

Görüşte “Anayasa’nın 87 ve 90. Maddesi dikkate alındığında Cumhurbaşkanının çekilme kararına dayanak gösterilen 9 sayılı Cumhurbaşkanlığı kararnamesinin Cumhurbaşkanına temel haklara ilişkin uluslararası sözleşmelerden çekilme yetkisi vermeyeceği,” dendi.

Mucukgil, yasayla düzenlenmesi öngörülen konularda Cumhurbaşkanlığı kararnamesi çıkarılamayacağını, yasa koyma, değiştirme, kaldırma ve uluslararası anlaşmaların onaylanmasını uygun bulmanın, TBMM’nin görev ve yetkileri arasında olduğunu belirtti.

Görüşte Mucukgil, usulüne uygun şekilde yürürlüğe konan uluslararası anlaşmaların yürürlükten kaldırılmasının da aynı usule tabi kılındığını; bu nedenle, yasa hükmünde olan uluslararası anlaşmaların kaldırılması ya da feshedilmesi için Meclis düzenlemesi gerektiğine dikkat çekti.

İstanbul Sözleşmesi Meclis’te onaylanmasına karşın, Türkiye, Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile sözleşmeden çıkmış, karar yargıya taşınmıştı. Danıştay 10. dairesi yürütmeyi durdurma talebini reddetmiş, itirazlar kabul edilmemişti. Bunun üzerine dosyanın esastan görüşülmesine geçilmişti.

Türkiye, Mayıs 2011’de sözleşmeyi ilk imzalayan ülke olmuştu. AKP içinde özellikle 2020’den itibaren tartışmalara ve görüş ayrılıklarına sebep olan sözleşmeden Mart 2021 yılında çekildi.