Wednesday, May 11, 2016

Dünya parlamentolarında kadın üyeler

Dünya parlamentolarının kadın üyelerin oranı sıralamasında hangi ülkeler ön sıralarda yer alıyor? Demokrasi ile yönetilen büyük devletlerde kadın parlamenterler yeterli düzeyde temsil ediliyor mu? Dünya sıralamasında İsveç'in liderliğini hangi ülkeler kaptı? Türkiye, bu sıralamada kaçıncı?
Bu ve benzer soruların yanıtlarını aşağıda sunduğum kısa bilgi notunda bulabilirsiniz.
Dünya parlamentolarında ( çift meclisli parlamentolarda, temsilciler meclisi ya da aşağı meclis sandalye sayısı esas alınmıştır.) kadınların en yüksek oranda temsil edildiği iki ülke sırasıyla Ruanda ve Bolivya'dır. Ruanda, 2008 Eylul ayındaki seçimlerden sonra yüzde 63 ile kadınların parlamentoda en çok pay sahibi olan birinci ülke konumuna yerleşti. Sıralamada ikinci olan Bolivya'da 2014 yılında yapılan seçimlerden sonra, kadın parlamenterlerin oranı yüzde 53'e ulaştı. Bolivya'da seçimlere katılan siyasi partilerin aday listelerini alternatif biçimde kadın-erkek eşitliğine göre düzenlemeleri gerekiyor.
Küba, tek meclisli yasama organı yüzde 48,9 oranı ile kadın parlamenterler sıralamasında üçüncü sırada yer alıyor. (Küba'da 612 milletvekilinden 299'u kadın.)
Seychelles ada devleti ise yüzde 43,8 kadın temsil oranı ile dünya sıralamasında Küba'nın ardından dördüncü sırada yer alıyor. (32 sandalyeli yasama organında 14 kadın üye bulunuyor.)
Avrupa'da kadın parlamento üyelerinin oransal olarak en yüksek olduğu ülke İsveç. İsveç, yüzde 43,6 ile kadın parlamenter oranı sıralamasında Avrupa'da birinci, dünyada ise beşinci sırada. Diğer Nordik ülkelerin sıralaması ise şöyle:
Finlanda : yüzde 41,5 ile 10ncu
İzlanda : yüzde 41,3 ile 11nci
Norveç : yüzde 39,6 ile15nci
Danimarka : yüzde 37,4 ile 21nci
Nüfus ve yüzölçümü açısından Avrupa'nın büyük devletlerinde ise sıralama şöyle:
İspanya : yüzde 40 ile 14ncü
Almanya : yüzde 36,5 ile 26ncı
İtalya : yüzde 31 ile 42nci
İngiltere : yüzde 29,4 ile 48nci
Polonya : yüzde 27,4 ile 51nci
Fransa : yüzde 26,2 ile 58nci
Rusya : yüzde 13,6 ile 131 nci
Komünist sistemle yönetilen ülkeler arasında Küba 612 sandalyeli mecliste 299 kadın üye yani yüzde 48,9 ile dünyada üçüncü sırada.
Diğer komünist ülkelerde durum şöyle:
Çin : yüzde 23,6 ile 70nci
Vietnam : yüzde 24,32 il3 67nci
Kuzey Kore : yüzde 16,3 ile 113ncü sırada.
ABD'nde durum nedir? 435 üyeli Temsilciler Meclisi'nde 84 kadın üye bulunuyor. Bu, yüzde 19,4 oranı ile dünya sıralamasında 95nci.
ABD'nin küresel terörle mücadele bağlamında demokrasi getirmek niyetiyle askeri harekat düzenlediği Afganistan ve Irak'ta durum nedir?
Afganistan'da yasama meclisinde kadın üyelerin oranı yüzde 27,7, sıralamada 50nci. Irak'ta ise yüzde 26,5 oranı ile sıralamada 56ncı.
Türkiye 1 Kasım 2015 seçimlerinden sonra, 82 kadın milletvekili ile (yüzde 14,9) dünya sıralamasında, Mısır ve Çad ile birlikte 122nci sırada yer alıyor.
Bu kısa bilgi notunu şu klasik söylemle sonlandırabilirim diye düşünüyorum: "istatistikler her zaman doğruyu söylemez."
Bu notun hazırlanmasında Parlamentolararası Birlik verilerinden yararlanıldı.

No comments:

Post a Comment