Wednesday, December 21, 2016

BE Taner Baytok'un Moskova üçlü bildiri hakkında değerlendirmesi

Taner Baytok

kamuoyumuzun ne ise yaradiklarini hep merak ettikleri diplomatlarin gorevlerinden birini cok guncelbir konuyu misal alarak anlatmaya calisacagim.
Iran,Rus ve Turk DisisleriBakanlari 20 Aralikta Moskovada bir araya gelerek Suriyedeki durumu gorustuler.Kamuoyumuzun buyuk kismi bu toplantidan Rus Buyukelcisine vaki vahim saldiri sonucunda tehir edilir mi edilmez mi endisesi dogunca haberdar oldu. Toplanti yapildi ve Uc bakanin gorus birligine vardigi konularin basin ve medyaya duyurulabilecek yanlari ortak bir bildiri ile aciklandi. Bu bildirinin tam metnini bizim basin ve medyamizdan temin edemedim.Arkadasim Buyukelci Onder Ozarin yardim ve becerileri ile Rusya Disisleri Sitesinden saglayabildim. Bu ortak bildirileri katilan ulkelerin talimatli yuksek duzeyli diplomatlari bir toplantida tartisarak hazirlarlar. Meslekte benim de cokca basimdan gecmisti.Tam bir cekisme icinde gectiginden severdim. Moskova,Tahran,ve Ankaradaki pek cok buyukelci bu ortak bildiriyi basindan yararlanarak ve diger meslekdaslari ile goruserek yorumlayacaklar, degerlendireceker ve Hukumetlerine bildireceklerdir..
Ben bu merkezlerden birinde mesela Moskovadaki Isvicre buyukelcisi olsam su degerlendirmeyi hukumetime yollardim:
Iran,Rusya ve Turkiye Cumhuriyeti Disisleri Bakanlarinin 20 Aralikta yaptiklari toplanti sonunda yayinlanan ortak bildiri acik telgrafla Bakanliklarina gonderilmistir. Bildiri ile ilgili gorus ve yorumlarim asagida sunulmustur:
l. Toplantinin Turk tarafinin Suriye konusunda takip eyledigi paradoksal tutumlar, Halepteki son durumlarin aleyhe bir yonde gelismesi ve belki de en onemlisi Rus Buyukelcisinin Ankarada mes'um bit cinayete kurban gitmesinin yarattigi ortam nedeni ile agirlikli olarak Rus gorus ve politikalari ekseninde gecmis oldugu anlasilmaktadir.
2... Bildiride Suriyenin toprak butunlugune saygi duyulduguna yer verilmesi olumlu ,ancak yeni ve uygulamada riayet edilen bir husus degildir.
3..Suriye Ihtilafina askeri tedbirlerle cozum bulunamayacagina uc bakanin inanmis olmalari da olumludur. Ancak Suriyede askeri bulunan bu uc ulke bakani Bildiriye askeri cozume inanmamalarina ragmen sartli dahi olsa bu kuvvetleri geri cekeceklerine dair bir madde koymamislardir.
4. Bildirinin 3uncu maddesinde Halep'ten (Dogu Halep denmis) sivillerin gonullu cekilmelerinden ,silahli muhalefetin de organize terklerinden bahsedilmistir. Bakanlar,Fuaa,Kafraia,Zabadani ve Madaya'dan sivillerin kismen bosaltilmis olmasindan memnun olduklarini, bu prosesin kesilmeden devamini taahhut ettiklerini beyan etmislerdir Bu beyanlara ragmen Turk tarafinin Halepteki gelismelerden memnun olmadigi ve halkin bir bolumunun bu durumu AnkaradakiRus Buyukelciligi ve Istanbuldaski Konsolosluk binasi onunde protesto ettigi bilinmektedir
5.Iran,Rusya ve Turkiye ISIL/DAESH ve Al Nusra'ya karsi birlikte savasmaya kararliliklarini tekrar etmislerdir.Silahli muhalif gruplarin bu kuruluslardan uzak tutulmasi luzumu belirlenmistir. Terorist kuruluslarla mucadelede isbirliginin onemi vurgulanirken Turkiye icin en onemli tehdidi olusturan PKK ve onun Suriyedeki uzantisi olan PYDden bahsedilmemis olmasi Turkiyenin beklentilerinin en otesine dusen husus olmustur.
6. Bu toplantida Turkiye arada kalirken toplantinin esas kaybedeninin ABD ve Bati oldugu soylenebilir.

No comments:

Post a Comment